วันที่ 6 กันยายน 2568 ทางคณะกรรมาธิการจากสำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร นำโดย รังสิมันต์ โรม ได้เดินทางลงพื้นที่บริเวณบ้านหนองจาน ตำบลโนนหมากมุ่น อำเภอโคกสูง จังหวัดสระแก้ว เพื่อศึกษาสถานการณ์ชายแดนไทย-กัมพูชา และรับฟังปัญหาจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง โดยมีพันเอกชัยณรงค์ กาสี ผู้บังคับหน่วยเฉพาะกิจอรัญประเทศ ให้การต้อนรับและชี้แจงสภาพพื้นที่จริง รวมทั้งพาคณะไปตรวจเยี่ยมจุดที่มีการปักป้ายสามภาษา (ไทย-กัมพูชา-ภาษาอื่น) บริเวณแนวเขตชายแดน

โดยคณะกรรมาธิการ ระบุว่า การลงพื้นที่ครั้งนี้มีเป้าหมายเพื่อรับฟังข้อเท็จจริงจากหลายฝ่าย ทั้งปัญหาความมั่นคงชายแดน การลักลอบเข้าเมือง การค้าชายแดน รวมถึงข้อพิพาทสิทธิในที่ดินที่มีผลกระทบต่อการดำรงชีพของประชาชนในพื้นที่และต่อความมั่นคงของประเทศ โดยเฉพาะกรณีที่มีการอ้างสิทธิในพื้นที่ซึ่งส่งผลกระทบต่อชาวบ้านฝั่งไทยกว่า 170 หลังคาเรือน ซึ่งเป็นประเด็นสำคัญที่ต้องตรวจสอบข้อเท็จจริงก่อนนำเสนอเป็นนโยบาย ภาพรวมการลงพื้นที่ สิ่งที่คณะเห็นและรับทราบ คณะกรรมาธิการและเจ้าหน้าที่ได้ลงไปยังแนวรั้วชายแดนและจุดที่มีการปักป้ายสามภาษา เพื่อตรวจสอบสภาพพื้นที่จริง รวมทั้งการใช้ที่ดินในแนวเขต

บรรยากาศในพื้นที่ขณะลงตรวจยังมีความตึงเครียด แต่เจ้าหน้าที่แจ้งว่าสถานการณ์ยังอยู่ภายใต้การควบคุม ไม่ได้รุนแรงตามภาพที่บางสื่อเผยแพร่

ทิศทางและข้อเสนอด้านความมั่นคงคณะกรรมาธิการให้ความสำคัญกับมาตรการเสริมความมั่นคงที่เป็นรูปธรรม โดยเฉพาะการรับมือภัยจากเทคโนโลยี เช่น โดรน ซึ่งถูกนำมาใช้ในพื้นที่ชายแดนในหลายบริบท คณะเห็นว่าจำเป็นต้องมีมาตรการป้องกันหรืออุปกรณ์ แอนตี้โดรน (anti-drone) เพื่อช่วยตรวจจับและสกัดการรุกล้ำที่อาจเป็นภัยต่อกำลังพลและประชาชนในพื้นที่ และจะเสนอประสานกับส่วนกลางเพื่อพิจารณาจัดหาและติดตั้งในพื้นที่ที่จำเป็นเป็นลำดับแรก

นอกจากเรื่องเทคโนโลยีแล้ว คณะยังเสนอแนวทางเชิงบริหารและนโยบาย ได้แก่ จัดตั้งกลไกประสานงานระหว่างหน่วยงาน (ระดับจังหวัด ส่วนกลาง) เพื่อรวบรวมข้อมูลข้อพิพาทที่ดินและดำเนินการตรวจสอบเชิงเทคนิค (เช่น การรังวัดแนวเขตจากกรมที่ดิน/กรมแผนที่) เสริมกำลังลาดตระเวนและการเฝ้าระวังแนวชายแดนร่วมกับฝ่ายปกครอง ตำรวจ ทหาร และตรวจคนเข้าเมือง เพื่อลดการลักลอบเข้าเมืองและการค้ามนุษย์ การค้าที่ผิดกฎหมาย

จัดตั้งคณะทำงานหรือเวทีเจรจาระดับท้องถิ่นร่วมกับตัวแทนชุมชน (ผู้นำท้องถิ่น) เพื่ออธิบายสิทธิและแนวทางการใช้ประโยชน์ที่ดิน พร้อมแก้ไขข้อขัดแย้งเชิงพื้นที่แบบมีส่วนร่วม

ข้อสรุปจากเจ้าหน้าที่ในพื้นที่ พันเอกชัยณรงค์ กาสี ชี้แจงกับคณะกรรมาธิการว่าหน่วยได้จัดกำลังและมาตรการควบคุมพื้นที่อย่างต่อเนื่อง เพื่อป้องกันเหตุร้ายและคุ้มครองสิทธิของประชาชนไทย พร้อมยืนยันว่าจะร่วมมือกับหน่วยงานพลเรือนในการแก้ไขปัญหาข้อพิพาทพื้นที่เชิงกฎหมาย ขณะที่คณะกรรมาธิการเน้นว่าการลงพื้นที่ครั้งนี้เป็นการรับฟังข้อเท็จจริงเพื่อนำไปสู่การสะท้อนปัญหาในระดับนโยบายและขอให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องดำเนินการอย่างเป็นรูปธรรม

ทั้งนี้ตัวแทนชาวบ้านในพื้นที่ได้ฝากถึงคณะกรรมาธิการว่า ต้องการให้การแก้ไขเป็นไปอย่างยุติธรรม และให้หน่วยงานกลางเร่งรัดการรังวัดแนวเขตและคืนความชัดเจนด้านสิทธิที่ดิน เพื่อให้ชาวบ้านสามารถทำมาหากินได้โดยไม่ต้องหวาดระแวง ขณะเดียวกันชาวบ้านยังคาดหวังการดูแลด้านสาธารณูปโภคและความปลอดภัยเพิ่มเติมจากรัฐบาล